Γυναικεία Πνευματικότητα

Popular Posts

Popular Posts

Search This Blog

Total Pageviews

Sunday, August 5, 2012

Καινούριες Προσευχές


I.

Μεγαλύνουμε τη Θεά τού Χάους, την ατίθαση Έριδα
Που πρώτη αναδύθηκε από το αδιαχώριστο σύμπαν
Την λαμπρή χορεύτρια τού κόσμου
Τού Μικρόκοσμου και τού Μακρόκοσμου
Τη Δημιουργό όλων τών φράκταλ διαστάσεων.

II.

Μεγαλύνουμε την Ήλιο Αματερασού
Δημιουργό τών Πλανητών
Εκείνην που χαιρετάμε με την πρώτη ανάσα τού ήλιου
Εκείνην που χαιρετάμε το μεσημέρι
Εκείνην που αποχαιρετάμε το δειλινό

III.

Ευλογημένη να είναι η πλατύστερνη Γαία
Η  πλούσια πατρίδα μας
Από τον πύρινο πυρήνα της
Ως τις εξώτερες επιφάνειές της
Γέννησε και εξέλιξε τη ζωή
Άντεξε μαζικές καταστροφές
Γέννησε τα είδη ξανά και ξανά
Δέν θα πάψουμε να την υπερασπιζόμαστε
Όσο κι’  αν μάς χτυπά η πατριαρχία

IV.

Ευλογημένη να είναι η Μαρία
Η Θεά τών Ωκεανών
Η γαλαζοντυμένη, αφροντυμένηBlessed be Maria,
Φέρνει τη βροχή στην έρημο
Το τραγούδι της το τραγουδούν οι φάλαινες στα βάθη
Έθρεψε τη νηπιακή ζωή
Προστατεύοντας τη γέννα

V.

Ευλογημένη να είναι η αδελφή τής Μαρίας, η Σιωπηλή Σελήνη,
Που πάντα μάς συντροφεύει
Η Θεά τού αμνιακού σεληνιακού κύκλου
Στον σκοτεινό της κύκλο τήν περιμένουμε με πόθο
Στη νέα σελήνη τήν παρακολουθούμε με ελπίδα
Στη νέα σελήνη τήν χαιρετίζουμε χαρούμενα
Στην πανσέληνο  κάνουμε έρωτα και τραγουδάμε τούς ύμνους της
Στη χάση της πενθούμε και διαλογιζόμαστε

VI.

Ευλογημένη να είναι η Αφροδίτη, Θεά τού Έρωτα,
Που τήν τιμάμε και ως φορέα τών ηδονών
Χαρά χωρίς όρια
Καλωσύνη που δέν χρειάζεται ανταμοιβή
Φύλαγέ μας από τη ζήλεια που μάς γυρνά συνεχώς στη ζωή
Και χάρισέ μας τον παράδεισο τής Θεάς
Ως επί της Γης και επί τού Ουρανού

VII.

Ευλογημένη να είναι η Αθηνά, Θεά τής Σοφίας
Που μάς δίδαξε στην αυγή τού χρόνου
Να μιλάμε, να φτιάχνουμε εργαλεία, να ανάβουμε φωτιά,
Να καλλιεργούμε τη γη με σοφία
Βλέπουμε μακριά και πάμε μπροστά στο όνομά της.

VIII.

Ευλογημένη να είναι η Δήμητρα
Που φέρνει τις εποχές και μάς δίνει καλά δώρα
Γευόμαστε τις θεϊκές σου τροφές;
Σπόρους, καρπούς, λαχανικά.
Υμνούμε την αφθονία σου σε κάθε γεύμα.
Στηρίζεις τα σώματά μας και χαροποιείς τις ψυχές μας.

IX.

Ευλογημένη να είναι η Κάλι,
Θεά τού Κάτω Κόσμου,
Στεφανωμένη με κρανία, τρομαχτική Θεά
Θάνατος, καταστροφέας συμπάντων.
Κάθεται στην πύλη τής αναγέννησης

I.

Μεγαλύνουμε τη Θεά τού Χάους, την ατίθαση Έριδα
Που πρώτη αναδύθηκε από το αδιαχώριστο σύμπαν
Την λαμπρή χορεύτρια τού κόσμου
Τού Μικρόκοσμου και τού Μακρόκοσμου
Τη Δημιουργό όλων τών φράκταλ διαστάσεων.

II.

Μεγαλύνουμε την Ήλιο Αματερασού
Δημιουργό τών Πλανητών
Εκείνην που χαιρετάμε με την πρώτη ανάσα τού ήλιου
Εκείνην που χαιρετάμε το μεσημέρι
Εκείνην που αποχαιρετάμε το δειλινό

III.

Ευλογημένη να είναι η πλατύστερνη Γαία
Η  πλούσια πατρίδα μας
Από τον πύρινο πυρήνα της
Ως τις εξώτερες επιφάνειές της
Γέννησε και εξέλιξε τη ζωή
Άντεξε μαζικές καταστροφές
Γέννησε τα είδη ξανά και ξανά
Δέν θα πάψουμε να την υπερασπιζόμαστε
Όσο κι’  αν μάς χτυπά η πατριαρχία

IV.

Ευλογημένη να είναι η Μαρία
Η Θεά τών Ωκεανών
Η γαλαζοντυμένη, αφροντυμένηBlessed be Maria,
Φέρνει τη βροχή στην έρημο
Το τραγούδι της το τραγουδούν οι φάλαινες στα βάθη
Έθρεψε τη νηπιακή ζωή
Προστατεύοντας τη γέννα

V.

Ευλογημένη να είναι η αδελφή τής Μαρίας, η Σιωπηλή Σελήνη,
Που πάντα μάς συντροφεύει
Η Θεά τού αμνιακού σεληνιακού κύκλου
Στον σκοτεινό της κύκλο τήν περιμένουμε με πόθο
Στη νέα σελήνη τήν παρακολουθούμε με ελπίδα
Στη νέα σελήνη τήν χαιρετίζουμε χαρούμενα
Στην πανσέληνο  κάνουμε έρωτα και τραγουδάμε τούς ύμνους της
Στη χάση της πενθούμε και διαλογιζόμαστε

VI.

Ευλογημένη να είναι η Αφροδίτη, Θεά τού Έρωτα,
Που τήν τιμάμε και ως φορέα τών ηδονών
Χαρά χωρίς όρια
Καλωσύνη που δέν χρειάζεται ανταμοιβή
Φύλαγέ μας από τη ζήλεια που μάς γυρνά συνεχώς στη ζωή
Και χάρισέ μας τον παράδεισο τής Θεάς
Ως επί της Γης και επί τού Ουρανού

VII.

Ευλογημένη να είναι η Αθηνά, Θεά τής Σοφίας
Που μάς δίδαξε στην αυγή τού χρόνου
Να μιλάμε, να φτιάχνουμε εργαλεία, να ανάβουμε φωτιά,
Να καλλιεργούμε τη γη με σοφία
Βλέπουμε μακριά και πάμε μπροστά στο όνομά της.

VIII.

Ευλογημένη να είναι η Δήμητρα
Που φέρνει τις εποχές και μάς δίνει καλά δώρα
Γευόμαστε τις θεϊκές σου τροφές;
Σπόρους, καρπούς, λαχανικά.
Υμνούμε την αφθονία σου σε κάθε γεύμα.
Στηρίζεις τα σώματά μας και χαροποιείς τις ψυχές μας.

IX.

Ευλογημένη να είναι η Κάλι,
Θεά τού Κάτω Κόσμου,
Στεφανωμένη με κρανία, τρομαχτική Θεά
Θάνατος, καταστροφέας συμπάντων.
Κάθεται στην πύλη τής αναγέννησης
Ζυγίζει την καρδιά μας στη ζυγαριά
Αν ζυγίζει λιγότερο από ένα σπυρί ροδιού,
Μάς στέλνει στα Ηλύσια
Αν είναι βαρύτερη, περιπλανιόμαστε
Μέχρι να ξαναγεννηθούμε και να βρούμε ξανά την αγάπη

Ζυγίζει την καρδιά μας στη ζυγαριά
Αν ζυγίζει λιγότερο από ένα σπυρί ροδιού,
Μάς στέλνει στα Ηλύσια
Αν είναι βαρύτερη, περιπλανιόμαστε
Μέχρι να ξαναγεννηθούμε και να βρούμε ξανά την αγάπη

Sunday, July 15, 2012

Οι Μαύρες Παναγίες



Ο πιό μεγάλος θησαυρός στη Γιάσνα Γκόρα της Πολωνίας θεωρείται η αποκαλούμενη θαυματουργή εικόνα Jasna Góra  της Παναγίας. Η παράδοση τήν αποδίδει στον ίδιο τον Απόστολο Λουκά. Η Γιάσνα Γκόρα υπήρξε πάντα αγαπημένος τόπος γιά τους πολωνούς μονάρχες – και αυτό, σε συνδυασμό με τη φήμη της εικόνας, μετέτρεψε την περιοχή και την εκκλησία της σε διάσημο προσκύνημα. Η εκκλησία χτίστηκε μετά την παραδοσιακά θαυματουργή εύρεση της εικόνας.  Είναι ζωγραφισμένη σε ξύλο 122.2 x 82.2 x 3.5 εκ. Τα μάτια της Παναγίας παρακολουθούν τον επισκέπτη παντού, ενώ του Ιησού είναι σταθερά προσκολλημένα σ’ ένα σημείο. Είναι του τύπου της Οδηγήτριας. Το χαρακτηριστικό της είναι οι ουλές στα μάγουλα και στον λαιμό .
Icon ‘Our Lady of Ostrobrama’ in the Chapel Royal, Falkland Palace. (με την άδεια του  The National Trust for Scotland).












Σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά κυρίως στη Γαλλία και στην Ισπανία, υπάρχουν αρχαίοι τόποι λατρείας της Μαύρης Παναγίας που ανέκαθεν σχετίζονταν με τη Μαρία Μαγδαληνή και  με τις αρχαίες θεές.
Μέχρι πρόσφατα, οι Μαύρες Παναγίες  (Vierges Noirs)  ήταν άγνωστες πέρα από τα κέντρα της λατρείας τους, που βρίσκονται κυρίως στη νότια Γαλλία και τη βόρεια Ισπανία, αν και υπάρχουν αρκετές στην Πολωνία και στη Σκωτία. Υπάρχει, όμως, ένα περίεργο φαινόμενο που συνδέεται με αυτά τα αγάλματα μαύρων γυναικών που κρατούν μαύρα βρέφη: παρά την λατρεία των πιστών τους, ο κλήρος δέν είναι καθόλου πρόθυμος να  αγκαλιάσει τη λατρεία αυτή. Μάλιστα σε ένα συνέδριο το 1950, η αναφορά και μόνον των λέξεων Μαύρη Παναγία ήταν αρκετή γιά να αποχωρήσουν όλοι οι κληρικοί και αρκετοί λαϊκοί από το ακροατήριο. Και παρ’ όλο που ο πάπας Ιωάννης Παύλος είναι γνωστό ότι έκανε προσκυνήματα σε Μαύρες Μαντόνες  της Ιταλίας και άλλού, υπάρχει αρκετή αβεβαιότητα και δισταγμός γύρω απ’ αυτές ως να είχαν κάτι αηδές. Η πηγή της απώθησης αυτής μοιάζει να είναι το χρώμα των αγαλμάτων. Και πολλοί ιερείς προσπαθούν με μεγάλο κόπο να το εξηγήσουν ικανοποιητικά.
 Ο Βρετανός Ean Begg,  συγγραφέας του κλασικού πλέον Η Λατρεία της Μαύρους Παρθένου ( The Cult of the Black Virgin,  1996), γράφει: ‘τείνουν να αγνοούν το μαύρο χρώμα των αγαλμάτων και των εικόνων της Παρθένου  ενώ, όποτε το αναγνωρίζουν, το αποδίδουν στον καπνό των κεριών, σε ευκαιριακό θάψιμο (του αγάλματος ή της εικόνας) ή σε κάποια περαστική μόδα.» Φαίνεται περίεργη αυτή η προσπάθεια να αποδοθεί το μαύρο χρώμα στον χρόνο ή στην καπνιά, ενώ πολλά από τα αγάλματα αυτά είναι φτιαγμένα από μαύρο υλικό, όταν δέν βάφτηκαν εκ των υστέρων μαύρα. Έχει άλλωστε παρατηρηθεί ότι όποτε κάποιοι φανατικοί παπάδες έβαψαν τα αγάλματα με άλλο χρώμα, αυτά έχασαν τη γοητεία που ασκούσαν στις μάζες: οι αληθινά μαύρες Παναγίες θεωρούνται θαυματουργές , ενώ οι λευκές είναι απλώς ευσεβή γύψινα αντικείμενα.
Ενώ οι περισσότερες από τις διάσημες Μαύρες Μαντόνες της νότιας Γαλλίας – ιδίως στην περιοχή του Λανγκντόκ (Languedoc) χρονολογούνται από τον 12ο και τον 13ο αιώνα,  βρίσκονται σε παγανιστικές τοποθεσίες, ή / και σε γνωστές  προσκυνηματικές διαδρομές  όπως του Σαντιάγκο της Κομποστέλλα στην Ισπανία, ή το παρεκκλήσι Ρόσλυν στη Σκωτία που τόσο γνωστό έγινε στο πλατύ κοινό από τον Κώδικα Ντα Βίντσι. Αυτοί οι τόποι ήταν κέντρα τεράστιας λατρείας και βρίσκονταν υπό την προστασία της μυστηριώδους και αμφιλεγόμενης οργάνωσης των Ναϊτών Ιπποτών. Αυτή η σχέση ίσως μάς δώσει κάποιες απαντήσεις στο μυστήριο των αντιφάσεων που σχετίζονται με τις Μαύρες Μαντόνες και τη Μαρία Μαγδαληνή με την οποία συνδέονται συχνά. Μετά την πλατιά δημοσιοποίηση θεμάτων όπως ο θρυλούμενος γάμος Ιησού – Μαρίας, δέν είναι πιά απαραίτητο να συνδέονται οι Μαύρες Μαντόνες με την Παναγία, με την οποία ταυτίζονταν επί χρόνια, με την ανοχή της επίσημης εκκλησίας, ή μάλλον με τη συνενοχή της.
Αν και έχει υποστηριχτεί ότι η Μαγδαληνή ήταν μαύρη, αυτό δέν είναι γενικότερα αποδεχτό, ούτε από την παράδοση ούτε από τους ιστορικούς και τους θρησκειολόγους. Άλλωστε υπάρχουν και άλλες παραστάσεις μαύρων αγίων , όπως είναι η Αγία Μαρία η Αιγυπτία, η Βασίλισσα του Σαβά που σε ορισμένες περιοχές θεωρείται αγία, η Σάρα, ένας από τους Μάγους Υπάρχουν ακόμη και μαύροι Χριστοί. Μήπως, αντί να μιλάμε γιά μιά μαύρη Παναγία ή μιά μαύρη Μαγδαληνή, θα πρέπει να στραφούμε στις αποκαλούμενες μαύρες θεές του παγανιστικού κόσμου;

Οι Μαύρες Θεές
 Πολλοί από τους τόπους που είναι αφιερωμένοι στις Μαύρες Παναγίες παραδοσιακά σχετίζονται με αρχαίες Θεές όπως είναι η Κυβέλη, η Άρτεμις και η Ίσις, που συχνά απεικονίζονται ως μαύρες. Αυτές κα άλλες παρόμοιες θεότητες ήταν αρχικά Σεληνιακές θεές, θεϊκά θηλυκά αρχέτυπα που οι τρεις τους «επιφάνειες» (δηλαδή οι εμφανίσεις τους) αντιστοιχούν στις φάσεις της Σελήνης: την Νέα – ή Παρθενική – Σελήνη, την Πανσέληνο – την γόνιμη φάση της μητρότητας – και την Σκοτεινή  - τη Χάση -  Φάση, που ταυτίζεται με την αποθέωση της Θεάς, και συμβολίζει πιά τη σοφία ως Γραία.
Στην Εγκυκλοπαίδεια των Μύθων και των Μυστικών γιά τις Γυναίκες  ( The Womans Encyclopedia of Myths and Secrets (1983) η Μπάρμπαρα Γουώκερ γράφει γιά την οικουμενικότητα της πίστης ότι η δύναμη της θηλυκής θεότητας ήταν ενσωματωμένη στη Σελήνη: «Οι Ασάντι είχαν έναν γενικό όρο γιά όλες τις θεότητες: Μπόσαμ που σημαίνει Φεγγάρι. Στη Βασκική γλώσσα  υπήρχε μία και μόνη λέξη που σήμαινε «θεότητα» και «σελήνη». Οι Ινδιάνοι Ιροκουι τήν αποκαλούσαν «Αιώνια». Οι Ινδιάνοι Σιού  την έλεγαν «Η Γριά που δέν πεθαίνει ποτέ». Οι ηγεμόνες της Ερυθραίας στην Αφρική έφεραν ως τίτλο τη λέξη»Σελήνη». Το Γαελικό όνομα της Σελήνης («gealach») προερχόταν από το όνομα της πρώτης Σελήνης – Μητέρας στις Κελτικές και τις Γαλατικές φυλές. Στην Βρετανία την αποκαλούσαν Albion, που σημαίνει Λευκή σαν το Γάλα Σελήνη- θεά. Οι Πέρσες την έλεγαν «Metra (μάτρα= μητέρα)  που η αγάπη της διεισδύει παντού.» 
Οι ιέρειες της Θεάς ανά τον κόσμο γιόρταζαν τα γυναικεία μυστήρια στις κατάλληλες φάσεις της Σελήνης, μοιράζονταν και αντάλλασσαν τα «μυστικά» της έμμηνης ρύσης, της ερωτικής πράξης , της γέννας – και του θανάτου, μιάς και οι γυναίκες, ως φύλακες της ζωής, ήταν πάντοτε γνωστό ότι αναγνωρίζονταν και ως φρουροί των μυστικών του θανάτου. Όπως η Μαρία η Μαγδαληνή με την λήκυθο των μύρων που θα άλειφαν το σώμα του νεκρού Χριστού, έτσι κι’ όλες οι γυναίκες παραδοσιακά φροντίζουν το θνητό σκήνωμα αυτών που αγαπούν και μοιρολογούν γιά την απώλειά τους, αν και γνωρίζουν ότι όπως η άνοιξη έρχεται πάντα μετά τον χειμώνα, έτσι θα επιστρέψει και η ζωή μετά τον θάνατο.
Είναι, λοιπόν, φανερό γιατί οι γυναίκες που φορούσαν ημισελήνους ήταν ακόλουθες και πιστές της Θεάς. Γι’ αυτό και ο προφήτης Ζαχαρίας κατήγγειλε τις γυναίκες της Σιών που φορούσαν σεληνιακά φυλαχτά (Ησαΐας, 3:18): το μισοφέγγαρο που φορούσε η Άρτεμη και χρησιμοποιήθηκε στη λατρεία και άλλων θεαινών (θεωρείται πως) είναι η Κιβωτός ή ένα δοχείο σε σχήμα πλοίου και περιέχει το σπέρμα κάθε ζωής. Είναι η ίδια Κιβωτός που μετέφερε τους Θεούς, όπως τον Όσιρη και άλλους, στον θάνατο…
Από όλες, όμως, τις σεληνιακές θεές, αυτές που έχουν πιό άμεση σχέση με τις Μαύρες Μαντόνες και, τελικά, με τη Μαγδαληνή, είναι η Ίσις και η Άρτεμις. Η Ίσις είναι η Αιγύπτια μητέρα – θεά που σχετιζόταν με τη γιατρειά και τις μαγικές τέχνες. Μέσα από στο ουράνιο πλεούμενό της, οδηγούσε τις ψυχές των ανθρώπων, αιώνια γυρεύοντας και θρηνώντας τον χαμένα της έρωτα, τον Όσιρη. Συχνά απεικονιζόταν ως νεαρή μαύρη και τα αγάλματά της φτιάχνονταν από μαύρη πέτρα.   
   Από την άλλη πλευρά η Εκάτη, που εμφανιζόταν μόνο τη νύχτα και που ιεροί της τόποι ήταν τα σταυροδρόμια, ήταν η θεά των ψυχών, του Επέκεινα, της μαγείας, αλλά και του καλού δρόμου, του αίσιου τέλους. Ήταν ταυτόχρονα παρθένα και γριά, μιάς και «παρθένος» ήταν τίτλος και όχι σεξουαλική ιδιότητα –στοιχείο που μάς φέρνει ξανά στην Ίσιδα.
   Αν και η Ίσις λατρευόταν ως ιερά παρθένος, όπως η Παναγία, οι χιλιάδες πιστοί της κατανοούσαν ότι ήταν κάτι παραπάνω. Όλες οι αρχαίες θεές εθεωρούντο μυστηριώδης, ρευστή γυναικεία ουσία που μπορούσε να είναι παρθένα, ή παρθένα – μητέρα – στοιχείο που συμβολίζει την παράδοξη, οξύμωρη φύση του παντοδύναμου – αλλά μπορούσε και να είναι Γραία σοφή και αιώνια. Καμιά λάτρις της Θεάς δέν μπορούσε να λατρεύει ένα θηλυκό αρχέτυπο που να είναι αποκλειστικά παρθέναμητέρα. Πώς μπορούσε η μέση γυναίκα να ταυτιστεί με τέτοιες μορφές, με όντα που ζούσαν δίχως να γνωρίζουν τον σωματικό έρωτα;


Σύντομη Βιβλιογραφία σχετική με τη Μαύρη Παρθένα και τις Θεές


Now Is the Time to Open Your Heart (Ώρα ν’ ανοίξεις την καρδιά σου) Της Alice Walker: ένα ταξίδι με την  Kate Talkingtree (το όνομά της σημαίνει Ομιλών Δέντρο) που ξεκινά γιά ενός χρόνου πνευματική αναζήτηση, μετά από επίμονα όνειρα ξερών ποταμών. Η ηρωίδα ζει μιά σαμανική εμπειρία που την αποκαθαίρει και την γιατρεύει. Η σύντροφός της Γιόλο κάνει το δικό της ταξίδι ίασης την ίδια εποχή. 



The Secret Life of Bees(Η Μυστική Ζωή των Μελισσών)της  Sue Monk Kidd. Αυτό το συγκινητικό μυθιστόρημα  περιγράφει την εξέλιξη ενός κοριτσιού που γίνεται γυναίκα. Γλυτώνει από έναν βίαιο πατέρα βρίσκοντας μιά δυνατή κοινότητα γυναικών που τιμούν την Παναγίων των Αλυσίδων, μιά Μαύρη Παναγία. Η δράση εκτυλίσσεται στον Νότο, την εποχή των αγώνων γιά τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα.
Feminine Divine (Μιά Θεός που Μού Μοιάζει: Η Ανακάλυψη της Γυναικείας Πνευματικότητας) της Patricia Lynn Reilly. Μιά αναγνώστρια περιέγραψε το βιβλίο αυτό ως «το ανάγνωσμα που άλλαξε τη ζωή μου». Ιδανική αφετηρία γιά όσες και όσους γυρεύουν τη Θηλυκή Θεϊκή Αρχή.
The Once and Future Goddess: A Symbol of Our Times (Η Θεά Νυν και Αεί) επιμέλεια της  Elinor Gadon.  Μιά συνοπτική ανασκόπηση της Θεάς μέσα στον χρόνο. Με ωραία εικονογράφηση αρχαίων και σύγχρονων Θεαινών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το Κεφάλαιο 10 με τίτλο  «Η Εβραία Θεά και ο Μονοθεϊσμός» και το Κεφ. 11: « Είναι Θεά η Παρθένος;»
Virgin, Mother, Crone: Myths and Mysteries of the Triple Goddess (Παρθένος, Μητέρα, Γραία: Μύθοι και Μυστήρια της Τριπλής Θεάς) της Donna Wilshire. Ποίηση και σχόλια που συνδέουν απολαυστικά την αρχαία Θεά με τη χριστιανική εικονογραφία.
365
Goddesses : A Daily Guide to the Magic and Inspiration of the Goddess (365 Θεές: Καθημερινός Οδηγός στη Μαγεία και στην Έμπνευση της Θεάς), της Patricia Telesco. Θαυμάσιοι καθημερινοί διαλογισμοί που μάς γνωρίζουν σε μιά νέα θεά κάθε μέρα, αναλύουν τις ιδιότητές της και προτείνουν τρόπους να ενσωματωθεί στην καθημερινή μας ζωή.
The Women's Encyclopedia of Myths and Secrets  (Η Γυναικεία Εγκυκλοπαίδεια των Μύθων και των Μυστικών) της  Barbara G. Walker. Περιλαμβάνει τα πάντα! Ιδιαιτέρως καλά τα λήμματα γιά τη Μαγδαληνή και τον Ιησού.          
The Power of Myth (Η Δύναμη του Μύθου) των Joseph Campbell και Bill Moyers. Συγκριτική μελέτη των μύθων από πολλούς πολιτισμούς. Θαυμάσιο περιεχόμενο και υπέροχη εικονογράφηση.
When God Was A Woman (Όταν ο Θεός ήταν Γυναίκα), του Merlin Stone. Έργο κλασσικό στην έρευνα της Θεάς.
The Chalice and the Blade: Our History, Our Future (Η Κύλιξ και το Ξίφος: Η Ιστορία μας, το Μέλλον μας) της Riane Eisler. Μιά εξερεύνηση του ιερού θηλυκού σε αρμονία με το ιερό αρσενικό.  Τί χάσαμε και πώς μπορούμε να το ξανακερδίσουμε. Διάσημο και κλασσικό βιβλίο.
Inanna: Queen of Heaven and Earth (Ινάννα: Άνασσα του Ουρανού και της Γης) των  D. Wolkstein και S.N. Kramer. Πρωτότυπα αρχαία κείμενα, μεταφρασμένα από τη σφηνοειδή γραφή. Περιλαμβάνει την Κάθοδο της Ινάννα και τον Ιερό Γάμο.)
SOPHIA: Goddess of Wisdom, Bride of God (Σοφία: Θεά της Σοφίας, Νύφη του Θεού) της Caitlin Matthews. Αποκαλύπτει την κρυμμένη Μαύρη Θεά και μάς οδηγεί στις κρυψώνες της των τελευταίων δεκάδων αιώνων. Η Μαύρη Θεά έχει επιζήσει αρκετών δυτικών θρησκειών, φιλοσοφιών και σχολών σε πολλές μορφές.
The Hebrew Goddess (Η Εβραία Θεά) των Raphael Patai και Merlin Stone. Πολύ πληροφοριακό. Απαραίτητο ανάγνωσμα γιά όσους και όσες ενδιαφέρονται γιά τον τρόπο με τον οποίο λατρευόταν η Θέα από τους αρχαίους Ισραηλίτες.
Lilith (Λίλιθ) του George MacDonald. Σημαντικό πρώιμο έργο γιά μιά συχνά παρεξηγημένη Θεά.
The Myth of the Goddess: Evolution of an Image (Ο Μύθος της Θεάς: Εξέλιξη μιάς Εικόνας) των Anne Barring και της Jules Cashford. Σε αυτό το πολύ πληροφοριακό βιβλίο, οι συγγραφείς αντλούν το υλικό τους από την ποίηση, τη μυθολογία, την τέχνη και τη λογοτεχνία γιά να αποκαλύψουν πώς ο μύθος της Θεάς χάθηκε από τις επίσημες εβραιο-χριστιανικές εικόνες του Θείου. Οι συγγραφείς εξηγούν τί συνέβη στην Θεά, πότε και πώς αποκλείστηκε από τη δυτική κουλτούρα και τί σημαίνει αυτή η απώλεια γιά τον κόσμο.
Ecplipse of the Sun: An investigation into Sun and Moon myths (Έκλειψη Ηλίου: Μία Έρευνα των Ηλιακών και των Σεληνιακών Μύθων) της  Janet McCrickard. Αυτό το βιβλίο ανατρέπει τον μύθο των φυλετικών στερεότυπων που θέλουν τη σελήνη πάντα θηλυκή και τον ήλιο πάντα αρσενικό στους αρχαίους μύθους. Διαβάστε  γιά τις ηλιακές θεές και τους σεληνιακούς θεούς από πολλές περιοχές του κόσμου.
Dark Mother: African Origins and Godmothers (Σκοτεινή Μητέρα: Αφρικανική Καταγωγή και Νονές) της Lucia Birnbaum. «Οι προϊστορικοί αφρικανοί μετανάστες πήραν μαζί τους την πίστη στη μαύρη μητέρα και τη μετέφεραν σε όλες τις ηπείρους, όπου διαπέρασε την τέχνη, τον λαϊκό πολιτισμό και τις πολιτικές ελπίδες κάθε υπόγειας κουλτούρας του κόσμου….. και ίσως και την υπόγεια μνήμη κάθε ανθρώπου.» Ανθρωπολογικές ενδείξεις γιά τις αφροκεντρικές απαρχές της  Θεάς.
The Myth of Matriarchal Prehistory : Why An Invented Past Will Not Give Women a Future (Ο Μύθος της Μητριαρχικής Προϊστορίας: Γιατί το Ανεστραμμένο Παρελθόν δέν θα δώσει στις Γυναίκες το Μέλλον) της Cynthia Eller. Γραμμένο με βάση την άποψη ότι η λατρεία της Θεάς είναι μιά ευφάνταστη κατασκευή των σύγχρονων φεμινιστριών, το βιβλίο αυτό είναι ελαφρώς προσβλητικό στον τόνο του, αλλά σίγουρα πολύτιμο ανάγνωσμα. Αν και δέν ήταν αυτή η πρόθεση της συγγραφέως, προσέφερε πολύ περισσότερες αποδείξεις που υποστηρίζουν τη λατρεία της Θεάς ανά τους αιώνες παρά το αντίθετό τους. Κάθε λάτρις – και λάτρης – της Θεάς είναι καλό να γνωρίζει τα «αντίθετα» επιχειρήματα και να διαμορφώσει πλήρη γνώμη.