Δημοσιεύουμε το ακόλουθο άρθρο αν και διαφωνούμε με το συμπέρασμά του: δέν νομίζουμε όπως η Κριστ ότι ο μύθος της Αριάδνης φτιάχτηκε για να υποτιμήσει την μητριαρχική θρησκεία της Κρήτης. Όμως η συγγραφέας θέτει βασικά ερωτήματα και διατυπώνει μερικές βάσιμες εικασίες.

Ποιά Είναι η Αριάδνη;

               Της Κάρολ Κριστ

Η Αριάδνη στην |Ελληνική Μυθολογία

Ο μύθος μάς παραδίδει ότι η Αριάδνη ήταν μιά κρητικιά πρηγκίπισσα που έδωσε ένα κουβάρι μαλλί στον Θησέα γιά να διασχίσει τον Λαβύρινθο και να σκοτώσει τον Μινώταυρο. Ο Μινώταυρος, μισός άνθρωπος μισός ταύρος, γεννήθηκε από τον πόθο της μητέρας της Αριάδνης, της Πασιφάης, για έναν λευκό ταύρο. Ο Δαίδαλος την βοήθησε να σμίξει μαζί του. Ένα σκληρό έθιμο απαιτούσε να θυσιάζονται εφτά κοπέλλες και εφτά νέοι στον Μινώταυρο. Σκοτώνοντάς τον, ο Θησέας έβαλε τέλος στις ανθρωποθυσίες. Η Αριάδνη απόδρασε μαζί με τον Θησέα αλλά εκείνος την εγκατέλειψε στη Νάξο. Ορισμένοι λένε πως κρεμάστηκε. Άλλοι ισχυρίζονται πως παντρεύτηκε τον θεό Διόνυσο. Ο Θησέας ξέχασε να υψώσει ένα λευκό πανί στο πλοίο του καθώς πλησίαζε την Αθήνα. Ο πατέρας του Αιγέας, νομίζοντας πως ο γιός του είχε σκοτωθεί, ρίχτηκε στη θάλασσα.  

Η Θεά στη Μινωική Κρήτη

Σύμφωνα με την Μαρία Τζιμπουτάς, η Μινωική Κρήτη (c.3000-1450 BCE)  ήταν ο τελευταίος τόπος όπου άνθισε η θρησκεία και ο πολιτισμός της Θεάς στη Νεολιθική Ευρώπη (c.6500-3500 BCE).  Τα αρχαιολογικά ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι οι Μινωίτες λάτρευαν τη Θεά ως πηγή της δημιουργικότητας στη φύση και στον ανθρώπινο πολιτισμό. Η σπείρα που μεταστρέφεται σε άλλη σπείρα ήταν το σύμβολο της χορού του θανάτου και της ζωής. Οι Μινωικές τοιχογραφίες απεικονίζουν νέες και νέους να αρπάζουν τα κέρατα ταύρων και να πηδούν πάνω από τα κορμιά των ζώων. Οι χορεύτριες έπαιζαν σημαντικό ρόλο στις Μινωίτικες τελετουργίες. Ο Όμηρος αναφέρει ένα «χοροστάσι» που δημιούργησε ο Δαίδαλος για την «ομορφόκομη Αριάδνη» που το όνομά της σημαίνει Πάναγνη και είναι μάλλον το όνομα της Θεάς. Οι αμιγέστερα ελληνόφωνοι Μυκηναίοι κατέλαβαν την Κνωσό μετά το  1450 BCE.

Ο Λαβύρινθος της Κρήτης

   Η λέξη Λαβύρινθος σχετίζεται ετυμολογικά με την Λάβρυ, τον διπλό πέλεκυ, που είταν σημαντικό σύμβολο στη Μινωίτικη θρησκεία. Μιά επιγραφή σε Γραμμική Β  (γραφή μυκηναϊκή) αναφέρει πως στην «Κυρά του Λαβύρινθου» προσφερόταν ένα κανάτι μέλι. Ο Κρητικός Λαβύρινθος – επτά σπείρε γύρω από ένα κοινό κέντρο – έχει βρεθεί σε νόμισμα από τη Γόρτυνα.  Τέτοιος λαβύρινθος δέν έχει βρεθεί στην Κρήτη, αν και ένα υπόλειμμα τοιχογραφίας μάς δείχνει έναν τετράγωνο λαβύρινθο στη Κνωσσό. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι τα ιερά κέντρα της Κνωσσού και της Φαιστού, με τους πολλούς διαδρόμους, ήταν «λαβύρινθοι», ενώ άλλοι φαντάστηκαν ότι λαβύρινθοι ήταν οι σπηλιές που χρησιμοποιούνταν στις Μινωίτικες τελετουργίες.

Η Αριάδνη στη Μινωίτικη Θρησκεία

Ήταν η Αριάδνη η Κυρά του Λαβύρινθου που οδηγούσε τους πιστούς της σε ιερούς σπειροειδείς χορούς που υμνούσαν τη χάρη της ζωής;  

Ξανακοιτώντας την Αριάδνη του Μύθου

Ο μύθος της Αριάδνης, της Πασιφάης και του Μινώταυρου έχει φτιαχτεί για να υποτιμήσει την προ- πατριαρχική θρησκεία της Μινωικής Κρήτης. Ο πόθος της Πασιφάης για τον ταύρο είναι πορνογραφία. Ο ταύρος είναι ένα τέρας. Ο λαβύρινθος είναι κέντρο ανθρωποθυσιών. Αντί να βρίσκεται στο κέντρο του μινωικού πολιτισμού, η Αριάδνη τον προδίδει. Δέν ζει καν μέχρι τέλους με τον ήρωά της.  Τί ξεπεσμός για τη Θεά!

Η Κάρολ Κριστ είναι η συγγραφέας του πολύ γνωστού δοκιμίου Γιατί οι Γυναίκες Χρειάζονται τη Θεά (Why Women Need the Goddess) όπου υποστηρίζει ότι υπήρξε μιά αρχαία θρησκεία μιάς υπέρτατης Θεάς. Έχει γράψει πέντε σημαντικά βιβλία για την γυναικεία πνευματικότητα και τη φεμινιστική θεολογία, ενώ επιμελήθηκε δύο κλασικές ανθολογίες. Δίδαξε σε μεγάλα πανεπιστήμια  όπως το Κολύμπια, το Χάρβαρντ και άλλα. Οργανώνει ταξίδια στην Ελλάδα. Ζει από χρόνια στη Λέσβο.  

Έργα της είναι:

§  She Who Changes (Palgrave Macmillan, 2003)

§  Rebirth of the Goddess (Routledge, 1998)

§  Odyssey with the Goddess (Continuum, 1995)

§  Weaving the Visions(with Judith Plaskow)

§  Laughter of Aphrodite (Harper, 1987)

§  Diving Deep and Surfacing (Beacon, 1980/1986/1995)

§  Womanspirit Rising (with Judith Plaskow) (Harper & Row,1979)